Göğüs kafesinin içeri doğru çökük olmasına halk arasında “kunduracı göğsü” pektus ekskavatum denir. Pektus ekskavatum, en sık görülen göğüs duvarı deformitesidir. Tüm göğüs duvar deformitelerinin yaklaşık %80-90’ını oluşturur. Her 300-400 canlı doğumda 1 görülür. Erkeklerde kadınlara göre dört kat daha fazla görülmektedir. Ailesel olabileceği gibi genellikle nedeni tam bilinmemektedir. Kaburga ve sternum(iman tahtası) arasındaki kıkırdak kavşağının anormal büyümesinden kaynaklanır. Kostal kıkırdaklarda anormal büyümenin sternumu içe doğru kaydırması sonucu pektus ekskavatum oluşabileceği düşünülmektedir. Marfan, Prunebelly ve Turner sendromu olan hastalarda pektus ekskavatum görülme olasılığı mevcuttur.
Pektus ekskavatum deformitesi doğumla beraber fark edilebilir veya ilk bir yıl içerisinde ortaya çıkar. Yaş ilerledikçe özellikle ergenlik dönemindeki hızlı gelişmeye bağlı olarak deformite daha belirginleşir. Çoğu zaman deformite 7-9 yaşlarında son şeklini alarak stabil hale gelir. Deformite simetrik veya asimetrik olabilir.
İçindekiler
Hastalarda semptomların varlığı değişkenlik gösterebilir. Hafif olgularda genelde herhangi bir semptom görülmez. Orta ve ileri olgularda göğüs ağrısı, çarpıntı, nefes darlığı, hareket kısıtlılığı gibi semptomlar görülebilir. Kalpte ritim bozuklukları veya üfürüme neden olabilir. Göğüs ve sırt bölgesinde ağrı olabilir ve bu ağrı bazı aktiviteler veya egzersizlerden sonra artabilir. Ayrıca postür bozuklukları da ağrıyı artırabilmektedir.
Bazı olgular şekil bozukluğundan dolayı psikolojik olarak olumsuz etkiler görülebilmektedir. Göğüs şeklinden utanç duyma, özgüven kaybı veya depresyon gibi durumlar görülebilmektedir.
Pektus ekskavatum tanısı hastanın fizik muayenesi ve şikayetleriyle konulur. Göğüs tomografisi ile deformitenin derecesi kalp üzerine etkisi belirlenir. Özellikle ameliyat planlanan hastalarda bu inceleme önemlidir. Ekokardiyografi (kalbin ultrasonla değerlendirmesi) ve akciğer fonksiyon testleri hastanın şikeyetine göre yapılabilir.
Pektus Ekskavatum Nasıl Tedavi Edilir?
Pektus Ekskavatum tedavisi için birçok seçenek bulunmaktadır.
Vacumbell
Seçilmiş hasta grubunda VacumBell tedavisi ile iyi sonuçlar alınabilmektedir. Tedavi öncesi çöküklüğün derecesi belirlenmeli ve hekim tarafından tedaviye uygun olup olmadığı belirlenmelidir. Vakum uygulaması özelikle 16 yaşından önce, göğüs kafesi esnek iken yapıldığında başarı oranı artmaktadır. Hafif ve orta derecede deformitesi olan hastalarda daha etkindir. Hastanın bu cihazı 3-12 ay düzenli olarak kullanması gerekir.
Nuss Prosedürü (Kapalı Ameliyat)
Bu ameliyatta göğsün her iki tarafında iki küçük kesi yapılır ve göğüs kemiğinin altına kamera yardımı ile, her hastaya özel kavis verilmiş olan bir çelik bar (çubuk) göğüs boşluğuna yerleştirilir. Daha sonra çelik bar her iki taraftan göğüs duvarına sabitlenir. Bar 2-3 yıl yerinde bırakılır ve daha sonra küçük bir cerrahi işlem ile çıkarılır. Ameliyat süresinin açık ameliyata göre kısa olması, ameliyat sonrası hasta konforu ve hızlı taburculuk süresi yöntemin avantajları arasındadır.
Ravitch Prosedürü (Açık Ameliyat)
Bu ameliyatta göğüs kafesinin ön tarafında, aşırı büyümüş olan kaburgaların kıkırdaklı kısmının çıkarılmasını içeren dikey veya yatay bir kesi yapılır. Yeniden çökme gelişmesini önlemek amacıyla sternum kemiğinin üzerine veya altına çeşitli plaklar da uygulanabilir. Ameliyat süresi kapalı ameliyata göre daha uzundur ve ameliyat sonrası daha ağrılı olabilmektedir.
Cerrahi Onarımının Riskleri Nelerdir?
Hem Nuss prosedürü hem de modifiye Ravitch tekniği güvenli ve etkili ameliyatlar olup, nadiren komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bunlar; kanama Pnömotoraks (akciğer çevresinde hava), hemotoraks(akciğer çevresinde kan), plevral efüzyon, enfeksiyon, barın yer değiştirmesi, çevredeki dokularda yaralanma olabilir.
